Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια ή αλλιώς η νόσος των καπνιστών.

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή αλλιώς ΧΑΠ είναι η νόσος των καπνιστών και περιλαμβάνει τη χρόνια βρογχίτιδα και το πνευμονικό εμφύσημα.

Σύμφωνα με μελέτες οι θάνατοι από ΧΑΠ θα αυξηθούν κατά 30% μέσα στα επόμενα 10 χρόνια και έτσι η ΧΑΠ θα συμπεριληφθεί στις τρείς πιο συχνές αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Αν ρίξουμε μια ματιά στους στατιστικούς πίνακες θα δούμε πως οι ασθενείς με ΧΑΠ ζούν κατά μέσο όρο 15 χρόνια λιγότερο.

Την ονομάζουμε νόσο των καπνιστών γιατί αποδίδεται κατά 90% στο κάπνισμα (συμπεριλαμβανομένου και του παθητικού), ενώ το 10% αποδίδεται σε οικιακούς λόγους, επαγγελματικούς ή ατμοσφαιρικούς ρύπους, συχνές και σοβαρές λοιμώξεις του αναπνευστικού, το κάπνισμα της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη, την κληρονομικότητα και άλλων.

Είναι απίστευτο το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασθενών που πάσχουν από ΧΑΠ, το αγνοούν!

Ξεκινάει με τον γνωστό σε όλους «τσιγαρόβηχα», δηλαδή βήχα και πτύελα συνήθως το πρωί. Οι περισσότεροι ασθενείς νομίζουν πως είναι κάτι το φυσιολογικό ομως στην πραγματικότητα δεν υπάρχει φυσιολογικός βήχας, παρά μόνο αν μιλάμε για το προστατευτικό αντανακλαστικό όταν βλαπτικοί παράγοντες απειλούν να εισχωρήσουν στο αναπνευστικό σύστημα.

Ο πρωινός τσιγαρόβηχας με την απόχρεμψη είναι το πρώτο, αθόρυβο στάδιο της ΧΑΠ, πολύ πριν ο ασθενής υποπτευθεί, τι του συμβαίνει.

Με την πάροδο του χρόνου ο καπνιστής διαπιστώνει ότι η αντοχή του στην άσκηση μειώνεται, νιώθει «φούσκωμα», λαχάνιασμα  και βάρος στο στήθος, και δυσκολεύεται να αναπνεύσει στην ανηφόρα, στη σκάλα, στο γρήγορο περπάτημα, ή και σε άλλες λιγότερο επίπονες δραστηριότητες.

Ακούει την αναπνοή του να «σφυρίζει» ή να «βράζει», ιδίως τους χειμερινούς μήνες, «κρυολογεί» εύκολα και το ξεπερνά δυσκολότερα απ΄ό,τι  άλλα άτομα του περιβάλλοντος του.

Το σημαντικότερο όμως είναι οτι η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια υποβαθμίζει τραγικά την ποιότητα ζωής, πολύ πριν οδηγήσει σε πρόωρο θάνατο.

Μείωση στην ποιότητα ζωής λόγω της ΧΑΠ.

1.    Αποφυγή κοινωνικών εκδηλώσεων λόγω του φόβου των λοιμώξεων.

2.    Περιορισμός στο σπίτι λόγω της όλο εντονότερης δύσπνοιας και της ανάγκης για εντατική φαρμακευτική αγωγή και οξυγονοθεραπεία.

3.    Ανικανότητα φροντίδας του σπιτιού και της προσωπικής υγιεινής.

Με την πάροδο του χρόνου η νόσος δυσκολεύει την ζωή του ασθενούς όλο και περισσότερο, με αποτέλεσμα οι επισκέψεις στο νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες να γίνονται όλο και πιο συχνά, ενώ παράλληλα οι στατιστικές δείχνουν πως και η ανάρρωση κρατάει για εβδομάδες.

Μετά από κάθε σοβαρή παρόξυνση ο ασθενής συχνά αδυνατεί να ισορροπήσει έστω στην προηγούμενη του κατάσταση. Σε προχωρημένα στάδια της νόσου οι ασθενείς εμφανίζουν έντονη κατάθλιψη και άγχος.

Θεραπεία

Μέχρι σήμερα δεν έχει ανακαλυφθεί το φάρμακο που να θεραπεύει ριζικά την ΧΑΠ.

Η βλάβη που προκαλεί το κάπνισμα στους πνεύμονες είναι μόνιμη και μη αναστρέψιμη.

Ο μόνος τρόπος για να ελατωθεί η εξέλιξη της νόσου και να παραταθεί η διάρκεια της ζωής του ασθενούς είναι η διακοπή του καπνίσματος.

Μόνο η πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα.

Η πρώιμη διάγνωση της ΧΑΠ είναι εφικτή με μία απλή, ανώδυνη και γρήγορη εξέταση που λέγεται σπιρομέτρηση. Ο πνευμονολόγος που είναι ο ειδικός ιατρός για την ασθένεια της ΧΑΠ συμβουλεύει πως κάθε καπνιστής ηλικίας άνω των 40 ετών θα πρέπει να περιλαμβάνει στον ετήσιο προληπτικό του έλεγχο τη σπιρομέτρηση.

Η πιο αποτελεσματική πρόληψη της νόσου είναι η αποφυγή έναρξης του καπνίσματος, κυρίως στη νεαρή ηλικία.

Δυστυχώς η Ελλάδα είναι στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως, όσον αφορά τη καπνιστική συνήθεια.

Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί αποτελεσματικές θεραπείες για την υποβοήθηση της διακοπής του καπνίσματος μέσα σε οργανωμένα πλαίσια.

Ιατρεία διακοπής καπνίσματος

Η μόνη προϋπόθεση επιτυχίας τους είναι η απόφαση του καπνιστή να διακόψει. Και η απόφαση αυτή μπορεί να προκύψει είτε έγκαιρα, είτε όψιμα, όταν ο καπνιστής βρεθεί αντιμέτωπος με τις καταστροφικές συνέπειες της συνήθειάς του.