Επειδή πολλές γυναίκες κάνουν μια μαστογραφία, και στη συνέχεια
δεν πάνε στον γιατρό τους, δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρες εάν έχουν
ή δεν έχουν μια ανωμαλία στο μαστό ή ακόμη και καρκίνο. Και αυτό γιατί παρόλο
που η μαστογραφία είναι μια πολύ σημαντική εξέταση, η σημαντικότερη ίσως, αν
δεν την δει ο μαστολόγος, μόνη της δεν
είναι σε θέση να διαγνώσει όλους τους καρκίνους.
Διεθνώς, τα ποσοστά διάγνωσης καρκίνου από μια μόνον
μαστογραφία, κυμαίνονται από 76-85%, δηλ. χάνονται σε 100 γυναίκες με καρκίνο
του μαστού, 15-24%. Η διακύμανση του ποσοστού αυτή, είναι σε συνάρτηση με την
ποιότητα της μαστογραφίας και την εμπειρία του Ακτινολόγου.
Έχει καθιερωθεί σήμερα, η ταξινόμηση των μαστογραφιών σύμφωνα με
το σύστημα BIRADS. Αυτό έχει 6 κατηγορίες, όπως :
Κατηγορία Ο
Είναι η μαστογραφία στην οποία δεν υπάρχει πλήρης εκτίμηση της
μαστογραφικής εικόνας και συνήθως χρειάζονται συμπληρωματικές
λήψεις του μαστού ή άλλες συμπληρωματικές εξετάσεις. Οι
συμπληρωματικές λήψεις μπορεί να είναι του τύπου μεγέθυνσης ή συμπίεσης, και οι
συμπληρωματικές εξετάσεις να σχετίζονται με υπερηχογράφημα και / ή μαγνητική
μαστογραφία.
Κατηγορία 1
Σημαίνει ότι η μαστογραφία κρίνεται αρνητική, και ότι δεν
παρουσιάζει κάποιες μικροαποτιτανώσεις ή κάποια μάζα ή κάποια ασύμμετρη
σκίαση ή δεν έχει μεταβληθεί από προηγούμενες εξετάσεις.
Κατηγορία 2
Καλοήθεις. Στην κατηγορία αυτή, ταξινομούνται ευρήματα
ακτινολογικά, τα οποία κατά πλειονότητα αντιστοιχούν σε καλοήθη ευρήματα. Τα
πιο συνήθη ευρήματα στην περίπτωση αυτή, είναι ωοειδής ή στρογγύλες
σκιάσεις, καλά περιγεγραμμένες ή απασβεστοποιημένα αδενώματα ή κύστεις.
Ωοειδής σκιάσεις, με ακτινοδιαυγή κέντρο ή σκιάσεις που αντιστοιχούν σε
λιπώδη ιστό όπως λιπώματα, γαλακτοκήλη, ελεώδεις κύστεις, σκιάσεις από ουλή από
προηγηθείσα επέμβαση, διάσπαρτες μικροαποτιτανώσεις, ασβεστώσεις αγγείων και
ευρήματα σχετικά με προηγηθείσες καλλωπιστικές επεμβάσεις στο μαστό.
Κατηγορία 3
Στην κατηγορία αυτή, θεωρητικά υπάρχει μια αλλοίωση μη ψηλαφητή, η
οποία δεν μπορεί αποκλειστικά να χαρακτηριστεί ως κακοήθης και σύμφωνα με
τη διεθνή ταξινόμηση κατά BIRADS συστήνεται επανέλεγχος μετά 6μηνο.
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφέρω την προσωπική μου
τοποθέτηση απέναντι σε μια μαστογραφία με σχετικά ευρήματα για να ταξινομηθεί
σ’ αυτή την κατηγορία, ποτέ δεν θα προτείνω στη γυναίκα να περιμένει 6 μήνες,
διότι δεν θα ήθελα να παίξω ούτε με την ψυχολογική της κατάσταση της αναμονής
το 6μηνο, αλλά ούτε και μετά 6μηνο να βρεθώ στη δυσάρεστη θέση να διαγνώσω έναν
καρκίνο. Θα συστήσω στην ασθενή που με επισκέπτεται να υποβληθεί σε όλες τις
συμπληρωματικές εξετάσεις από υπερήχους μέχρι βιοψία με χονδρή βελόνη, μέχρι να
υπάρξει μια τελειωτική διάγνωση, ούτως ώστε εάν αντιστοιχεί σε κακοήθεια, η
ασθενής να αντιμετωπιστεί άμεσα, εάν διαπιστωθεί καλοήθεια, η ασθενής να
ησυχάσει. Συνήθως στην κατηγορία αυτή, η πιθανότητα το εύρημα να
αντιστοιχεί σε καρκίνο είναι χαμηλό, αλλά δεν παύει να υπάρχει ως πιθανότητα
και η ασθενής να αγχώνεται γι’ αυτό.
Οι περιπτώσεις που χαρακτηρίζονται σ’ αυτή την κατηγορία μπορεί να
είναι κάποιες μικροαποτιτανώσεις, στρογγύλες ή ωοειδής, ογκίδια τα οποία μπορεί
να είναι στρογγύλα ωοειδή αλλά καλά αφοριζόμενα, διατεταμένοι πόροι ή διαταραχή
της αρχιτεκτονικής από προηγηθείσα επέμβαση.
Κατηγορία 4
Αντιστοιχεί σε μαστογραφίες, με αυξημένη την πιθανότητα
κακοήθειας. Η κατηγορία αυτή χωρίζεται σε 3 υποκατηγορίες, στην BIRADS
4a (χαμηλή
πιθανότητα κακοήθειας), BIRADS 4b (μέτρια πιθανότητα
κακοήθειας) και BIRADS 4c (μεγάλη πιθανότητα κακοήθειας).
Οι εικόνες που μπορούν να καταταγούν σ’ αυτήν την κατηγορία είναι
μια εντοπισμένη ασύμμετρη και έντονη σκίαση με κυρτό περίγραμμα. Ετερογενείς,
πλειόμορφες αποτιτανώσεις, σκίαση στρογγύλη ή ωοειδής με μικρολόβωση στην
περιφέρεια. Η κατηγορία BIRADS 4c γενικότερα, έχει μεγάλη πιθανότητα να
αντιστοιχεί σε κακοήθεια.
Κατηγορία 5
Εχει μεγάλη πιθανότητα κακοήθειας. Σ’ αυτή την κατηγορία
κατατάσσονται οι μαστογραφίες όταν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα για καρκίνο του
μαστού, για να αποδείξουν και την ανάγκη σύντομης παρέμβασης για βιοψία. Τυπικά
ευρήματα για την κατηγορία 5 είναι οι τυπικές κακοήθεις μικροαποτιτανώσεις,
όπως π.χ. οι γραμμοειδής με διακλαδώσεις, συρρέουσες αυξημένες σε αριθμό και
κατά τόπους. Συρρέουσες μικροαποτιτανώσεις μέσα σε τμήματα ή γαλακτοφόρους
πόρους ή μικροαποτιτανώσεις που σχετίζονται με διαταραχή της αρχιτεκτονικής ή
με μια σκίαση ή ακόμη σκιάσεις με όχι καλά περιγεγραμμένη ή και ανώμαλη
περιφέρεια. Τέλος, χαρακτηριστικό εύρημα είναι ο αστεροειδής σχηματισμός με
συμπαγές κέντρο.
Κατηγορία 6
Εδώ συμπεριλαμβάνονται γνωστοί καρκίνοι από προηγηθείσα βιοψία.
Στις περιπτώσεις αυτές συνήθως κατατάσσονται ασθενείς που έχουν ήδη
αντιμετωπιστεί για καρκίνο του μαστού και παρακολουθούνται στη συνέχεια για
κάποια χρόνια, μετά τη θεραπεία, παραμένουν στην κατηγορία αυτή.
